Sociale huurwoningen: Vocht, Condensatie en schimmel
Natte Kater | 10+ Jaar Ervaring | 085 060 8857
Huurders van sociale huurwoningen hebben vaak moeite om hun woning warm te houden zonder dat de energiekosten de pan uitrijzen. Sociale huurwoningen hebben ook vaker last van vochtproblemen binnenshuis. Wanneer hierover wordt geklaagd worden de klachten m.b.t. de woning en/of mogelijke gezondheidsklachten vaak niet serieus genomen of genegeerd. Dit leidt op den duur tot een groot gevoel van frustratie en hulpeloosheid dat enkel verergerd wordt door de constante kou, vocht en schimmelproblematiek. De energiecrisis heeft het geheel alleen maar verergerd over de afgelopen jaren.
Sociale huurwoningen en energiearmoede
Sociale huurwoningen worden in de meeste Europese landen aangeboden aan kwetsbare of lage-inkomensgezinnen. Overheden bieden hiermee onderdak aan mensen die anders moeite zouden hebben om zelf een woning te kopen of een woning in de vrije sector te huren.
Een veelvoorkomend probleem binnen de sociale huisvesting is energiearmoede. Simpel uitgelegd is dit het onvermogen om je woning voldoende warm te houden. De voornaamste redenen hiervoor zijn dat er 1) niet voldoende financiële middelen zijn om de (hoge) energiekosten te bekostigen en 2) de woningen slecht geïsoleerd zijn.
De negatieve effecten die energiearmoede teweeg brengt voor het binnenmilieu (zoals kou, vocht en schimmel) zijn bij huurders vaak niet goed bekend. Ook als zij hier wel mee bekend zijn, kan er vaak weinig aan gedaan worden. Bewoners van sociale huurwoningen kunnen het zich vaak niet veroorloven om (in de koude maanden) hun woning comfortabel en adequaat te verwarmen. Als gevolg hiervan leven veel huishoudens met een laag inkomen in vochtige en koude omstandigheden.
Het effect van koude en vochtige woningen op de gezondheid
Woningen die continue te kampen hebben met kou kunnen de gezondheid nadelig beïnvloeden. Enkele gezondheidseffecten die zijn gerapporteerd zijn o.a. een verhoogde bloeddruk, het verminderen van de weerstand, verhoogd risico op influenza, astma, seizoensgebonden sterfte en hartaanvallen. Een koude woning gaat vaak ook gepaard met andere problemen zoals vocht, condensatie en schimmel. Energiearmoede is duidelijk gekoppeld aan een verhoogd risico op schimmelverontreiniging.
Vocht, condensatie en schimmel vormen hierbovenop aanvullende gezondheidsrisico’s. Een vochtige woning kan bijvoorbeeld het aantal huisstofmijten en schimmels verhogen. Er zijn diverse gezondheidsrisico’s in verband gebracht met vochtige woningen. Dit doet sommige onderzoekers suggereren dat vochtige woningen de kans op een slechte gezondheid kan vergroten.
De omvang identificeren
Veel mensen beschouwen het warm houden van hun huis als een basisbehoefte. Het niet kunnen vervullen van deze basisbehoefte en het (continue) ervaren van kou in huis kan een negatief effect hebben op ons welzijn en mentale gezondheid. Een breed scala aan mentale gezondheidsproblemen is in verband gebracht met leven in een koud of vochtig huis, waaronder: aanhoudende zorgen over energierekeningen, bezorgdheid over de fysieke gezondheid, verhoogde niveaus van depressie en zorgen, en chronisch thermisch ongemak.
Energiearmoede en het leven in een koud en vochtig huis kan allerlei effecten hebben op de fysieke gezondheid en het niveau van stress dat mensen ervaren. Dit leidt op den duur tot een vicieuze cirkel van stress, angst en stemmingsstoornissen. Dit verergert dan weer de fysieke gezondheid, wat op zijn beurt weer bijdraagt aan meer stress.
Om te overleven proberen veel huishoudens met een laag inkomen de uitgaven te verminderen. Voornamelijk door besparingen op het gebied van voedsel en verwarming. Waar het besparen op voedseluitgaven zonder honger te lijden beheerd kan worden door het assortiment en de kwaliteit te verminderen, is dit stukken lastiger met verwarmingsuitgaven. Wie minder zijn huis gaat verwarmen, zal het vaak kouder hebben. Een woning op alternatieve wijzen verwarmen is vaak niet zo gemakkelijk als je voedseluitgaven aanpassen.
De problemen stapelen zich op
Een ander probleem met sociale huurwoningen is dat het bouwtechnisch allemaal niet zo goed in elkaar zit vergeleken met nieuwere woningen. In veel woningen zie je bijvoorbeeld dat er geen raam in de badkamer aanwezig is, enkel een afzuigventilator. De verhuurder adviseert om de ventilator aan te zetten om het vocht af te drijven, maar in de praktijk is de ventilator amper in staat om het stoom tijdens het douchen te verwijderen.
Wat doen mensen dan? Ze zetten de badkamerdeur open. Vervolgens ontsnapt al het stoom naar andere ruimtes in de woning waardoor op den duur schimmel ontstaat. ‘Je moet meer ventileren’ is het antwoord dan van de verhuurder. Dus wat gebeurt er? De ventilatieroosters staan het gehele jaar door open. In de winter, zonder de verwarming aan, wordt het dan (enorm) koud binnenshuis. Wat ga je dan doen? Continue blijven stoken, ventileren en je blauw betalen? Of, alles dicht zetten en minder stoken en daarmee minder uitgeven?
Dit soort dillema’s hebben huurders van sociale huurwoningen continue mee te maken. Wanneer er eenmaal schimmel ontstaat doen ze enorm hun best om de schimmel te verwijderen. Dit verergert vaak het probleem omdat het niet correct wordt uitgevoerd waardoor er nog meer vocht wordt toegevoegd aan het oppervlak. En zelfs als het correct gebeurt is het dweilen met de kraan open omdat de woning nog steeds vocht- en daarmee schimmelproblemen blijft ervaren.
Het is heel gemakkelijk om met de vinger te wijzen. Maar de realiteit is dat vocht- en schimmelproblematiek in woningen vaak een opeenstapeling van problemen is. Huishoudens die ontdekken dat het enorm veel kost om hun huis warm te houden, zijn minder geneigd om ramen te openen en het huis te ventileren omdat ze de warmte binnen willen houden. Begrijpelijk, maar er is hierdoor een verhoogd potentieel voor kou- en vochtproblemen.
Bewoners van sociale huurwoningen hebben het gewoonweg enorm moeilijk om hun woning effectief te ventileren en te verwarmen, binnen de context van de technische- en financiële beperkingen die zij ervaren. Het is dan ook niet vreemd dat er zoveel gevoelens van frustratie en hulpeloosheid worden ervaren over het niet kunnen vinden van een oplossing voor de problemen met koude en vochtige huisvesting.
Oplossingen
Vocht-, condensatie- en schimmelproblemen in sociale huurwoningen hebben vaak een mix aan oorzaken en vereisen daarom ook een mix aan oplossingen. Ten eerste is het verduurzamen van woningen altijd een goed begin. Dit kan veel problemen oplossen, vooral bij oudere woningen. Tevens zal dit veel stress wegnemen bij bewoners over het op betaalbare wijze verwarmen van hun woning.
Om echter een optimale oplossing te vinden is een gecombineerd aanpak nodig van technische verbeteringen en huishoudelijke ondersteuning. Vocht-, condensatie- en schimmelproblemen ontstaan vaak door een complexe mix tussen technische problemen en de levensstijl van bewoners. Er is hierom een op maat gemaakte aanpak benodigd waarbij rekening wordt gehouden met de unieke aspecten van de woning en de gedragingen van de bewoner(s).
Dit brengt ons bij het tweede punt. Bewoners van sociale huurwoningen wordt vaak hetzelfde standaard advies geboden: ventileren, ventileren en nog meer ventileren. Bewoners voelen zich hierdoor niet gehoord wat weer bijdraagt aan de gevoelens van frustratie en hulpeloosheid.
Voor een goede oplossing moeten verduurzamingsmaatregelen gecombineerd worden met educatieve en gedragscampagnes. Dit kunnen algemene adviezen zijn, maar nog belangrijker zijn individuele adviezen om het gedrag van huishoudens te veranderen. Individuele huishoudens willen gehoord worden, maar hebben ook individuele adviezen nodig om te begrijpen hoe hun huis energie gebruikt en verspilt. Hierdoor kunnen huurders weer de controle terugkrijgen over hun woning.
Het derde punt is dat energieadvies vaak voornamelijk gericht is op het verminderen van energiekosten. Hoewel dit mensen kan helpen financiële besparingen te realiseren, houdt het geen rekening met de bredere context van het energiegebruik in een huishouden. Energiegebruik, financiële zorgen, huisvestingsproblemen, gezondheid en welzijn zijn sterk met elkaar verbonden, vooral in huishoudens met een laag inkomen.
Mensen aanmoedigen om hun energieverbruik te verminderen zonder rekening te houden met de impact die dit kan hebben op huisvestingsproblemen, gezondheid en welzijn heeft slechts beperkte voordelen voor huurders. Daarom is het bij communicatie over energiegebruik, vooral aan mensen met een laag inkomen, belangrijk om te werken aan het behouden van een evenwicht tussen energiekosten en een comfortabel/gezond huis.
Dit omvat op maat gemaakt energieadvies (bijv. huisbezoeken), maar ook praktisch advies over het verlagen van energierekeningen, condensatie en vocht, schuldhulpverlening en gezondheidsinformatie.
Laat ons u helpen
Last van condensatie, vocht of schimmel in je woning of bedrijf? Bel dan Natte Kater. Wij zijn 24/7 inzetbaar en voeren werkzaamheden uit voor families, als woningbouwvereniging en andere partijen. Wij staan klaar om te helpen, wacht dus geen moment langer. Neem vrijblijvend contact met ons op via ons contactformulier, of mail / bel ons direct via info@nattekater.nl of 085 060 8857.
(Like ons op Facebook en deel s.v.p. dit artikel via social media zodat je anderen hiermee kunt informeren.)
Over Natte Kater
Natte Kater is onderdeel van Frisse Kater BV, opgericht in september 2014, gevestigd te Amsterdam. Doordat wij na verloop van tijd bij Frisse Kater BV veel calamiteitenreinigingsopdrachten binnenkregen gerelateerd aan water en stormschade hebben wij besloten ons hier verder in te specialiseren met als gevolg de geboorte van Natte Kater. Natte Kater is dé specialist op het gebied van calamiteitenreiniging bij waterschade, ontvochtigen / drogen van ruimtes, en schimmelsanering. Wij opereren landelijk en zijn 24/7, 365 inzetbaar.