De wetenschap achter schimmel

Natte Kater | 10+ Jaar Ervaring | 085 060 8857

Schimmel. We lezen van alles over de schadelijke effecten. Maar wat is het eigenlijk? Voordat er bepaald kan worden hoe schimmel het beste verwijderd kan worden, moet er eerst begrepen worden wat schimmel is en hoe en waarom het groeit?

Schimmel na daklekkage.
Schimmelgroei na daklekkage.

De wetenschap achter schimmel

Schimmel is een micro-organisme dat behoort tot het rijk van ‘fungi’. Het verschilt van alle andere levende organismen in de manier waarop het voedingsstoffen verkrijgt en zich vermenigvuldigt. Om te gedijen en te groeien, heeft schimmel dezelfde ingrediënten nodig als mensen: voedsel, water, zuurstof en een aangename temperatuur.

Schimmel heeft koolstof nodig om te groeien, en onttrekt deze aan het substraat (ondergrond) waarop het leeft. Schimmel ‘eet’ koolstof, en extraheert dit uit organische materialen (bijv. alles gemaakt van hout) en anorganische materialen (bijv. gipsplaat, beton, sommige verven). Terwijl schimmel de koolstof houdende materialen consumeert, geeft het toxines vrij in de lucht.

Schimmel heeft ook water nodig. Hier is echter enige verduidelijk bij vereist. Schimmel groeit niet als het bedekt is met water. Het groeit alleen als het water beschikbaar is als onderdeel van het materiaal dat als substraat wordt gebruikt. En zelfs dan, als de luchtvochtigheid te laag is, kan schimmel geen koolstof extraheren en dus niet gedijen.

Schimmel heeft vocht nodig om te groeien en te vermenigvuldigen. Dit extra vocht wordt geleverd wanneer water een gebouw binnendringt door een kapotte buis, overmatige regenval, overstromingen enzovoorts. Schimmel kan ook vocht uit de lucht halen als de relatieve luchtvochtigheid boven de 80% ligt.

Voor schimmel, om te kunnen groeien, moet er een omgevingstemperatuur aanwezig zijn van tussen de 4 en 40 graden Celsius. Er zijn hier een paar uitzonderingen op, maar die zijn niet relevant voor dit artikel of de algemene situatie in Nederland m.b.t. schimmelgroei.

Extreme schimmelgroei.

Bouwmaterialen gevoelig voor schimmelgroei

Laten we hout als voorbeeld nemen. Als hout droog genoeg is, zal er geen schimmelgroei aanwezig zijn. We hebben net echter benoemd dat schimmel vocht uit de lucht kan halen als de luchtvochtigheid zich boven de 80% bevindt.

Wanneer hout wordt blootgesteld aan een luchtvochtigheid van 80%, zal het langzaam maar zeker vocht opnemen totdat het hout 16% vocht bevat. Dit staat bekend als de drempel voor schimmelgroei.

Wanneer hout een vochtgehalte boven de 16% bereikt, kan schimmel gaan groeien. Schimmel onttrekt dan koolstof uit het hout, wat initieel de kleur van het hout verandert. Vervolgens ontwikkelt steeds meer van het hout droogrot (bruinrot) en uiteindelijk kan het hout zijn structurele sterke verliezen en verkruimelen.

De meeste bouwmaterialen bevatten koolstof en kunnen onder de juiste omgevingsomstandigheden dienen als substraat voor schimmelgroei. Dat geldt voor beton, gipsplaat, isolatie, tapijt, linoleum, hardhouten vloeren en alle kunststoffen gemaakt van aardolieproducten, inclusief de meeste verven.

Zolang er voldoende watermoleculen beschikbaar zijn in de bovenste oppervlaktelaag, zal schimmel groeien. Zodra het oppervlak is opgedroogd, is er niet genoeg vocht om schimmelgroei te ondersteunen. Echter, afwisselende periodes van droogte en vochtverzadiging of condensatie laten schimmel gedijen. Voorbeelden hiervan zijn keukens en badkamers, waar vochtcondities vaak veranderen.

In dergelijke kamers begint schimmel als een klein schimmelspoortje, onzichtbaar voor het menselijk oog, en verspreidt zich steeds verder. Sporen starten een nieuwe kolonie als het juiste voedsel beschikbaar is in de vorm van koolstof houdende materialen, voldoende vocht, zuurstof uit de lucht, en de temperatuur aangenaam is.

Een groeiend web van armen ontwikkelt zich. Wortels dringen door in het substraat en halen hier voedsel uit. Stengels groeien in de lucht en produceren zakken met enorme hoeveelheden sporen. Zodra de kleine sporen zijn vrijgegeven, kunnen ze grote afstanden afleggen en verre plaatsen besmetten.

Schimmel kan overal groeien. Als sporen toevallig landen op een droge plaats, kunnen ze jarenlang inactief zijn, wachtend op de juiste omstandigheden om een nieuwe schimmelkolonie te starten. Als ze worden ingeademd door mensen, kunnen sporen grote schade toebrengen aan het menselijke ademhalingssysteem.

Belang van het begrijpen wat schimmel is

Voordat gesproken kan worden over schimmelverwijdering, is het belangrijk om te begrijpen hoe schimmel groeit en zicht verspreidt. Dit is essentieel om te bepalen hoe schimmel die is aangetroffen op de juiste manier verwijderd kan worden. Dit is omdat er begrip ontstaat over hoe en waar de schimmel groeit, hoe het mogelijk is ontstaan, en welke omgevingsomstandigheden moeten veranderen om te voorkomen dat het terug groeit.

Laat ons u helpen

Schimmel- of vochtprobleem in je woning of bedrijf? Bel dan de Natte Kater. Wij zijn 24/7 inzetbaar en voeren werkzaamheden uit voor families, als woningbouwvereniging en andere partijen. Wij staan klaar om te helpen, wacht dus geen moment langer. Neem vrijblijvend contact met ons op via ons contactformulier, of mail / bel ons direct via info@nattekater.nl of 085 060 8857.

(Like ons op Facebook en deel s.v.p. dit artikel via social media zodat je anderen hiermee kunt informeren.)

Over Natte Kater

Natte Kater is onderdeel van Frisse Kater BV, opgericht in september 2014, gevestigd te Amsterdam. Doordat wij na verloop van tijd bij Frisse Kater BV veel calamiteitenreinigingsopdrachten binnenkregen gerelateerd aan water en stormschade hebben wij besloten ons hier verder in te specialiseren met als gevolg de geboorte van Natte Kater. Natte Kater is dé specialist op het gebied van calamiteitenreiniging bij waterschade, ontvochtigen / drogen van ruimtes, en schimmelsanering. Wij opereren landelijk en zijn 24/7, 365 inzetbaar.

T: 085 060 8857 E: info@nattekater.nl